Pişik Neden Olur ve Nasıl Geçer?

Pişik, bebeklerde ve yetişkinlerde cildin tahriş olması ve kızarması ile karakterize bir cilt problemidir. Özellikle kasık bölgesi, popo ve genital bölge gibi nemli ve sıcak bölgelerde sıklıkla görülür. Pişik bebeklerde oldukça yaygındır ve ebeveynler için endişe kaynağı olabilir.

Pişik evde çeşitli yöntemlerle kolayca tedavi edilebilir. Pişik belirtileri arasında ise şunlar yer almaktadır.

• Ciltte kızarıklık
• Tahriş
• Kaşıntı
• Acı veya yanma hissi
• Ciltte pullanma veya kabuklanma
• Bazı durumlarda kabarcık veya yara oluşumu

Pişik Neden Olur?

Pişik, cildin tahriş olması ve iltihaplanması sonucu oluşan yaygın bir cilt problemi olarak yetişkinlerde ve bebeklerde farklı nedenlerden dolayı oluşabilmektedir. Bebeklerde ve yetişkinlerde en yaygın pişik nedenleri şunlardır.

Bebeklerde Pişik Nedenleri

• Bebek bezinin uzun süre ıslak veya nemli kalması, cildin tahriş olmasına ve pişik oluşmasına neden olur. Bez bölgesinin hava almaması da pişiğe katkıda bulunur.
• Bebek bezi, giysiler veya cilt ile cilt arasındaki sürtünme pişiğe yol açabilir.
• Bebeğin idrarı ve dışkısı cilde temas ettiğinde tahrişe neden olabilir. Özellikle ishal durumunda pişik daha sık görülür.
• Bebeğin cildine temas eden bazı kimyasallar, sabunlar, deterjanlar ve ıslak mendil gibi ürünler pişiğe neden olabilir.
• Bazı antibiyotikler, bağırsak florasını değiştirerek mantar enfeksiyonuna yol açabilir ve pişik oluşturabilir.
• Diş çıkarma döneminde artan salya akışı ve tahriş pişiğe neden olabilir.

Yetişkinlerde Pişik Nedenleri

• Cildin uzun süre nemli veya ıslak kalması yetişkinlerde de pişiğe yol açabilir. Bu durum, terleme, idrar kaçırma veya inkontinans gibi faktörlerden kaynaklanabilir.
• Kilo fazlalığı, dar giysiler veya certain aktiviteler (bisiklet kullanma gibi) ciltte sürtünmeye neden olarak pişik oluşturabilir.
• Sabunlar, deterjanlar, sert kimyasallar ve bazı ilaçlar cilde temas ettiğinde tahrişe ve pişiğe neden olabilir.
• Diyabet, Crohn hastalığı veya obezite gibi bazı sağlık problemleri pişik riskini artırabilir.
• Candida mantarı gibi mantar enfeksiyonları yetişkinlerde yaygın bir pişik nedenidir.
• Kortizon içeren ilaçlar ve antibiyotikler pişiğe yol açabilir.

Pişik Nasıl Geçer?

Sıcak ve nemli ortamlar, sürtünme, kimyasallara maruz kalma ve bazı tıbbi durumlar pişiğe yol açan faktörler arasında yer alır. Pişik tedavisinin temeli, tahriş edici faktörlerin ortadan kaldırılması ve cildin iyileşmesine yardımcı olmaktır.

Bebeklerde pişik problemi için en etkili tedavi yöntemleri arasında şunlar yer almaktadır.

• Bezi sık sık değiştirin (2-3 saatte bir veya bebeğin bezi ıslandıkça)
• Bebeğin cildini ılık su ve yumuşak bir bezle nazikçe temizleyin. Sabun veya alkollü ürünlerden kaçının.
• Cildi iyice kurulayın ve hava almasına izin verin.
• Çinko oksit veya petrolatum içeren pişik kremi veya merhemi bölgeye uygulayın.
• Bebeğin bez bölgesini tahriş edebilecek giysilerden kaçının. Pamuklu ve bol giysiler tercih edin.
• Bebeğinizi düzenli olarak havalandırın.

Bebeklerin yanı sıra yetişkinlerde de sıkça pişik problemi görülebilmektedir. Yetişkinler pişik problemi yaşadığında şu yöntemlerle bu problemden kurtulabilmektedir.

• Tahriş edici faktörleri ortadan kaldırın. Sıkı giysilerden, kimyasallardan ve aşırı ısıdan kaçının.
• Bölgeyi ılık su ve yumuşak bir bezle nazikçe temizleyin. Sabun veya alkollü ürünlerden kaçının.
• Cildi iyice kurulayın ve hava almasına izin verin.
• Çinko oksit veya petrolatum içeren pişik kremi veya merhemi bölgeye uygulayın.
• Mantar enfeksiyonu gibi altta yatan bir durumdan şüpheleniyorsanız doktora görünün.

Pişik olan bölgeyi ılık nişasta banyosu ile geçirebilir, aloe vera jeli veya papatya çayı gibi yatıştırıcı ürünler uygulayabilirsiniz. Hindistan cevizi yağı veya zeytinyağı gibi nemlendirici yağlar kullanmak da evde uygulayabileceğiniz doğal çözümler arasında yer alır.

Pişiği En Çabuk Ne Geçirir?

Pişiği en çabuk şekilde geçirmek isteyenler için bunun tek bir yolu yoktur. Ancak semptomları kısa sürede hafifletmek ve iyileşme sürecini hızlandırmak için yapabileceğiniz birçok şey vardır. Özellikle çinko oksit veya petrolatum içeren reçetesiz satılan bir pişik kremi kullanmak oldukça etilidir.

Pişik kremleri, tahrişi yatıştırmaya ve cilt bariyerini korumaya yardımcı olur. Aloe vera jeli de tahrişi yatıştırmaya ve cildi nemlendirmeye yardımcı olmaktadır. Pişik şiddetliyse, 1 haftadan uzun sürerse veya enfeksiyon belirtileri varsa (kızarıklık, şişlik, akıntı) doktorunuza danışmanız önemlidir.

Doktorunuz, pişiğin nedenini belirlemeye ve uygun tedaviyi reçete etmeye yardımcı olacaktır.

Pişiğe Neden Olan Yiyecekler?

Pişik özellikle bebeklerde bez bölgesinde sıkça görülmekte, alt beziyle temas ve nemli ortam gibi faktörlerin yanı sıra bazı besinlere bağlı alerjik reaksiyonlardan da kaynaklanabilmektedir. Bebeklerde pişiğe yol açabilecek besinleri şu şekilde sıralayabiliriz.

Asitli Gıdalar

• Turunçgiller (portakal, mandalina, limon, greyfurt)
• Domates ve domates ürünleri (ketçap, salça)
• Kivi
• Çilek
• Yaban mersini
• Üzüm
• Ananas

Alerjen İçeren Gıdalar

• İnek sütü ve süt ürünleri
• Yumurta
• Soya
• Fındık, fıstık, ceviz
• Bal
• Çikolata
• Yer fıstığı
• Buğday

Baharatlı Yiyecekler

• Kırmızı biber
• Pul biber
• Karabiber
• Soğan
• Sarımsak

Diğer

• Kuru meyveler (kayısı, kuru üzüm)
• Mantar
• Konserve ürünler

Bebeğinizde pişik belirtileri gözlemliyorsanız, bir çocuk doktoruna danışmanız ve hangi besinlerin tetikleyici olabileceğini araştırmanız önemlidir.

Pişik Olmamak İçin Ne Yapmak Gerek?

Yetişkinlerde pişik en sık kasık bölgesi, koltuk altı ve göğüs altı gibi kıvrımlı bölgelerde görülür. Pişik, meydana geldiği bölgede kaşıntı, yanma ve ağrı gibi rahatsız edici belirtilere neden olabilir. Yetişkinlerde pişiği önlemek için alınabilecek pek çok önlem bulunmaktadır.

Pişik olmamak için ne yapılması gerektiğini merak edenler için önemli önerilerden bazıları şunlardır.

• Cildinizi günde en az bir kez ılık su ve nazik bir sabunla yıkayın. Özellikle pişik oluşmaya meyilli bölgeleri iyice yıkayın ve sabun kalıntılarını tamamen durulayın.
• Cildinizi yıkadıktan sonra yumuşak bir havluyla nazikçe kurulayın. Nemli kalmaması için pişik olan bölgeyi iyice havalandırın.
• Sentetik kumaşlar yerine pamuklu iç çamaşırı tercih edin. Pamuklu kumaşlar terlemeyi engeller ve cildinizin nefes almasına yardımcı olur.
• Sıkı ve dar kıyafetler sürtünmeyi artırarak pişiğe yol açabilir. Bol ve rahat kıyafetler tercih edin.
• Fazla terleme pişiği tetikleyebilir. Düzenli egzersiz yapıyorsanız veya terleme eğiliminiz varsa, ter önleyici ürünler kullanabilirsiniz.
• Mümkünse nemli ve sıcak ortamlardan uzak durun. Havuz veya sauna gibi ortamlarda uzun süre kalmaktan kaçının.
• Çinko oksit veya vazelin içeren pişik kremleri pişik olan bölgeyi korumaya ve iyileşmeye yardımcı olur. Doktorunuza danışarak cildinize uygun bir pişik kremi seçebilirsiniz.
• Parfümlü sabunlar, deodorantlar ve losyonlar gibi cildinizi tahriş edebilecek ürünlerden kaçının.
• Aloe vera jeli, pişik olan bölgeyi yatıştırmaya ve iyileşmeye yardımcı olabilir.
• Fazla kilolu veya obez olmak pişik riskini artırabilir. Sağlıklı bir kiloda kalmak için dengeli beslenin ve düzenli egzersiz yapın.
• Bol su içmek ve taze sebze ve meyveler açısından zengin bir beslenme şekli cildinizin genel sağlığını korumaya yardımcı olur.
• Sigara kullanımı cildin iyileşmesini zorlaştırabilir ve pişik riskini artırabilir.

Pişik önlemede en önemli faktör hijyen ve cilt bakımıdır. Yukarıdaki önerileri takip ederek pişik oluşumunu önleyebilir ve cildinizin konforunu sağlayabilirsiniz.

Bebeklerde Pişik İçin Alınabilecek Önlemler

Pişik, cildin aşırı nem, sürtünme veya tahriş edici maddelerle temas etmesi sonucu ortaya çıkar. Özellikle bez bölgesinde meydana gelen pişik, bebeklerde en sık görülen cilt problemlerinden biri olmaktadır.

Bunun başlıca nedenleri arasında bezin yeterince sık değiştirilmemesi, cildin yeterince hava almaması ve bezin cilde sürtünmesi yer alır. Ayrıca, kullanılan temizlik ürünleri ve bebek bezlerinin kimyasal içerikleri de pişik oluşumuna katkıda bulunabilir.

Pişiği önlemenin yolları ise şöyledir.

• Bebeklerin bezleri sık sık değiştirilmelidir. İdrar ve dışkı, bebek cildine zarar verebilecek maddeler içerir. Bezin ıslak veya kirli olduğu fark edildiğinde hemen değiştirilmesi önemlidir.
• Bebeklerin cildi mümkün olduğunca havalandırılmalıdır. Bez bölgesinin hava almasını sağlamak, cildin nem dengesini koruyarak pişik oluşumunu önler.
• Bez değişimi sırasında bebek cildi nazikçe temizlenmelidir. Kimyasal içerikli ıslak mendiller yerine su ve pamuk kullanılması önerilir. Temizlik sonrası cildin kuruması da sağlanmalıdır.
• Pişiği önlemek için çinko oksit içeren koruyucu kremler kullanılabilir. Özellikle bu tür kremler, cilt üzerinde koruyucu bir bariyer oluşturarak tahrişi önler.
• Hipoalerjenik ve nefes alabilen bebek bezleri tercih edilmelidir. Sentetik ve parfümlü bezler cilde zarar verebilir. Pamuklu ve doğal malzemelerden üretilmiş bezler tercih edilmelidir.
• Bebeklerin beslenme düzenine dikkat edilmelidir. Asidik yiyecekler ve içecekler, bebeklerin dışkısının pH seviyesini değiştirerek pişik riskini artırabilir.
• Anne sütü alan bebeklerde annenin beslenmesine dikkat etmesi de önemlidir.
• Bebeklerin kıyafetleri pamuklu ve rahat olmalıdır. Sentetik ve sıkı kıyafetler, cildin nefes almasını engelleyebilir ve pişik riskini artırabilir.